کاردرمانی در بیماریهای ارتوپدی
کاردرمانی در بیماریهای ارتوپدی، شاخه‌ای از توانبخشی است که به بهبود عملکرد فیزیکی، کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی، تقویت عضلات و بازگشت بیمار به فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند. این حوزه بر روی مشکلات و آسیب‌های اسکلتی عضلانی تمرکز دارد. هدف آن بازگرداندن استقلال فرد در انجام کارهای شخصی، شغلی و اجتماعی است.
همچنین کاردرمانی در حوزه بیماریهای ارتوپدی به ارزیابی، درمان و بازتوانی بیمارانی می‌پردازد که به دلیل آسیب‌ها یا اختلالات اسکلتی عضلانی دچار محدودیت‌های حرکتی و عملکردی شده‌اند.
هدف اصلی کاردرمانی، کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی، تقویت عضلات، بهبود عملکرد روزمره و بازگشت به زندگی مستقل است.
کاردرمانگران با استفاده از تمرینات فیزیکی، تکنیک‌های دستی، ابزارهای کمکی و آموزش مهارت‌های عملکردی به بیماران کمک می‌کنند تا کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشند.
اهداف کاردرمانی در بیماریهای ارتوپدی
- کاهش درد و التهاب
- افزایش دامنه حرکتی مفاصل
- تقویت عضلات ضعیف‌شده
- جلوگیری از خشکی مفاصل و دفورمیتی (بدشکلی)
- بهبود هماهنگی و مهارت‌های حرکتی
- آموزش روش‌های صحیح انجام فعالیت‌های روزمره
- تسهیل بازگشت به کار و فعالیت‌های اجتماعی
روش‌های درمانی در کاردرمانی ارتوپدی
- تمرینات کششی و تقویتی برای افزایش انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات
- تکنیک‌های دستی (مانوال تراپی) برای کاهش چسبندگی و افزایش حرکت
- تمرینات عملکردی برای بازگرداندن مهارت‌های روزمره
- استفاده از ابزارهای کمکی و اسپلینت برای حمایت از اندام‌ها و اصلاح ناهنجاری‌ها
- آموزش تطبیق محیط برای انجام راحت‌تر کارهای روزانه
بیماریهای اُرتوپدی
آسیب‌های مفصلی و استخوانی
این گروه، شامل بیماری‌ها و آسیب‌هایی است که بر مفاصل و استخوان‌ها تأثیر می‌گذارند. ممکن است به علت ضربه، فرسایش یا بیماریهای التهابی ایجاد بشوند.
مهم‌ترین آسیب‌های مفصلی و استخوانی تحت پوشش کاردرمانی را می توان به صورت زیر لیست کرد.
- شکستگی‌ها (Fractures)
پس از شکستگی، به‌ویژه بعد از بی‌حرکتی طولانی (مانند گچ‌گیری یا جراحی)، کاردرمانی برای کاهش خشکی، افزایش قدرت عضلات و بازگرداندن عملکرد طبیعی انجام می‌شود.
- دررفتگی‌ها (Dislocations)
پس از جا اندازی، کاردرمانی به تقویت عضلات اطراف مفصل، جلوگیری از ناپایداری و بهبود حرکت کمک می‌کند.
- آرتروز (Osteoarthritis)
در این بیماری تخریب تدریجی مفاصل رخ می‌دهد. کاردرمانی از طریق تمرینات کششی، آموزش روش‌های صحیح انجام کارها و استفاده از وسایل کمکی به کاهش درد و حفظ استقلال بیمار کمک می‌کند.
- نکروز آواسکولار (Avascular Necrosis)
این بیماری به دلیل اختلال در خون‌رسانی باعث مرگ بافت استخوانی می‌شود. کاردرمانی برای حفظ دامنه حرکتی، کاهش درد و بهبود عملکرد به کار گرفته می‌شود.
- بورسیت (Bursitis)
التهاب کیسه‌های اطراف مفاصل، باعث درد و محدودیت حرکت می‌شود. تمرینات نرمشی و آموزش مراقبت‌های خانگی توسط کاردرمانگر توصیه می‌شود.
آسیب‌های اندام فوقانی و تحتانی
این دسته شامل آسیب‌ها و بیماری‌هایی است که بر بازوها، دست‌ها، پاها و مفاصل مرتبط تأثیر می‌گذارند. ممکن است ناشی از آسیب‌های حاد، استفاده بیش‌ازحد یا اختلالات تدریجی باشند.
مهم‌ترین آسیب‌های اندام فوقانی و تحتانی در زیر آورده شده است.
- شانه منجمد یا یخ‌زده (Frozen Shoulder)
این بیماری با درد و محدودیت شدید حرکت شانه همراه است. کاردرمانی از طریق تمرینات کششی و تقویتی، تکنیک‌های دستی (مانوال تراپی) و الکتروتراپی به کاهش درد و بازیابی حرکت کمک می‌کند. برای شناخت بیشتر می توانید مقاله شانه منجمد یا یخ‌زده را مطالعه بکنید.
- سندرم تونل کارپال (Carpal Tunnel Syndrome)
این بیماری ناشی از فشار بر عصب مدیان در مچ دست است. باعث بی‌حسی و ضعف دست می‌شود. کاردرمانگر از تمرینات کششی، اسپلینت و آموزش نحوه صحیح استفاده از دست‌ها استفاده می‌کند.
- آسیب‌های روتاتورکاف (Rotator Cuff Injuries)
این آسیب شامل التهاب یا پارگی تاندون‌های شانه است. کاردرمانی به تقویت عضلات شانه، کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی کمک می‌کند.
- تاندونیت (Tendinitis)
التهاب تاندون‌ها (مانند تاندون آشیل) باعث درد و ضعف عضلانی می‌شود. کاردرمانی با تمرینات کششی و تقویتی و درمان‌های دستی به بهبود عملکرد کمک می‌کند.
- آسیب‌های رباطی (Ligament Injuries)
پارگی یا کشیدگی رباط‌ها (مانند پارگی رباط صلیبی زانو) به ناپایداری و ضعف حرکتی منجر می‌شود. کاردرمانگر بر تقویت عضلات، بازآموزی حرکتی و پیشگیری از آسیب مجدد تمرکز دارد.
- انگشت ماشه‌ای (Trigger Finger)
این وضعیت ناشی از گیر افتادن تاندون خم‌کننده انگشت است. باعث قفل شدن انگشت می‌شود. کاردرمانی شامل تمرینات حرکتی، ماساژ و استفاده از اسپلینت است.
عوارض بعد از جراحی‌های ارتوپدی
پس از جراحی‌های اسکلتی عضلانی، کاردرمانی نقش مهمی در بازگشت عملکرد و کاهش عوارض دارد.
مهم‌ترین عوارض بعد از جراحی‌های ارتوپدی که کاردرمانی در بهبود آن‌ها مؤثر است.
- تعویض مفصل (Joint Replacement)
در جراحی‌هایی مانند تعویض مفصل زانو، لگن یا شانه، کاردرمانی به بازسازی قدرت، بهبود حرکت و آموزش انجام فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند.
- خشکی مفاصل (Joint Contracture)
بی‌حرکتی طولانی می‌تواند به کاهش دامنه حرکتی منجر بشود. کاردرمانگر از تمرینات کششی و تکنیک‌های تخصصی برای بازگرداندن حرکت استفاده می‌کند.
- بازآموزی حرکتی
بعد از جراحی‌های پیچیده، مانند ترمیم تاندون یا رباط، کاردرمانی برای مهارت‌های حرکتی و تعادل به بیمار کمک می‌کند.
- ضعف عضلانی
بی‌تحرکی بعد از جراحی، باعث آتروفی عضلانی می‌شود. کاردرمانی با تمرینات مقاومتی و کششی به تقویت عضلات کمک می‌کند.
سایر بیماریهای مرتبط با کاردرمانی ارتوپدی
برخی بیماری‌ها و شرایط خاص که نیاز به کاردرمانی دارند.
- دردهای مزمن اسکلتی عضلانی
دردهای مداوم در گردن، کمر و زانو که کاردرمانی با تمرین‌های درمانی و اصلاح الگوهای حرکتی به کاهش آن کمک می‌کند.
- فیبرومیالژیا
اختلال درد مزمن و خستگی، که کاردرمانگر از تمرین‌های آرام‌سازی و کششی برای کاهش علائم استفاده می‌کند.
- آسیب‌های ورزشی
مانند کشیدگی و پارگی عضلات، که کاردرمانی با تمرینات بازتوانی و پیشگیری از آسیب مجدد، به ورزشکاران کمک می‌کند.
- مراقبت از بیماران قطع عضو
برای آموزش استفاده از پروتز، بهبود تعادل و بازگشت به فعالیت‌های روزمره، کاردرمانی بسیار مؤثر است.
جمع‌بندی
کاردرمانی در بیماریهای ارتوپدی نقش کلیدی در کاهش درد، بازگرداندن عملکرد و بهبود کیفیت زندگی دارد. این رشته با روش‌های درمانی متنوع و رویکردهای فرد محور به بیماران کمک می‌کند. برای اینکه پس از آسیب‌ها و جراحی‌های اسکلتی عضلانی، زندگی مستقلی را تجربه بکنند.
سلام
مطلب خوبی بود استفاده کردیم.
کلینیک کاردرمانی آترا بهترین و بروزترین کلینیک کاردرمانی کرج هستند. دارای تیمی بسیار حرفه ای و متخصص، امیدوارم همیشه موفق و پیروز باشند.
🙏🏻